Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Znalazł 600-letni skarb, oddał go i nie żałuje. Skarb praskich groszy z Wałbrzycha już można oglądać! Zobacz zdjęcia

Elżbieta Węgrzyn
Elżbieta Węgrzyn
W lutym 2016 naczynia pełne srebrnych monet trafiły do wałbrzyskiego Ratusza, a 10 marca 2023 roku skarb praskich groszy powrócił do Wałbrzycha po profesjonalnym opracowaniu i skatalogowaniu. Zabytkowe monety trafiły do stałej ekspozycji w Starej Kopalni i można je podziwiać. Poznaliśmy szczęśliwego znalazcę tej wyjątkowej atrakcji Wałbrzycha. Co czuł jak trafił na średniowieczną fortunę?

Spis treści

Skarb praskich groszy wrócił do Wałbrzycha

Od 10 marca 2023 roku na terenie Starej Kopalni w Wałbrzychu można podziwiać wyjątkową wystawę. Jej trzon stanowi "skarb praskich groszy".

- W lutym 2016 roku 1385 srebrnych groszy praskich wraz z glinianymi naczyniami średniowiecznymi zostały znalezione przez anonimowego mieszkańca na trasie Sobięcin - Boguszów-Gorce. Przekazał on znalezisko do wałbrzyskiego Ratusza. Dzisiaj, po siedmiu latach otwieramy wystawę, której jest ono częścią. Będzie ona już na stałe prezentowana na terenie Starej Kopalni - mówi Marta Wróbel, zastępca dyrektora Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu.

Znalazł skarb, oddał go i nie żałuje. Skarb praskich groszy z Wałbrzycha już można oglądać! Zobacz zdjęcia
Elżbieta Węgrzyn

Monety i równie zabytkowe naczynia zostały przekazane do ekspertyzy historykom z Uniwersytetu Wrocławskiego. Ci nie mieli wątpliwości co do autentyczności znaleziska i jego wagi. Po latach skarb wrócił do Wałbrzycha i trafił do stałej ekspozycji muzealnej. Gablota z praskimi groszami jest częścią szerszej prezentacji zabytków archeologicznych datowanych na okresy od późnej epoki lodowcowej do współczesności. Łączy je to, że zostały znalezione na terenie byłego województwa wałbrzyskiego.

Kto ukrył dwa garnce srebrnych groszy? Jak wiele były one warte?

- Takie grosze funkcjonowały przez około 250 lat od 1300 roku, zaś pierwsze monety wynaleziono jakieś 2700 lat przed naszą erą, czyli w momencie, gdy handel wymienny przestał być satysfakcjonujący - opowiada Anna Nowakowska, kierownik wałbrzyskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.

Monety będące częścią znaleziska zostały wybite w Kutnej Horze w Koronie Czeskiej za panowania władców z dynastii luksemburskiej:

  • Karola IV (panował w latach 1346 - 1378) - 77 monet
  • oraz jego syna Wacława IV (1378 - 1419) - pozostałe 1308 monet.
Znalazł skarb, oddał go i nie żałuje. Skarb praskich groszy z Wałbrzycha już można oglądać! Zobacz zdjęcia
Za tę małą fortunę można było kupić majątek ziemski, lub wyposażyć rycerza. Elżbieta Węgrzyn

Czy 1385 srebrnych praskich groszy stanowiło w XIV wieku znaczący majątek? Jak wyjaśnia Anna Nowakowska, za te dwa garnce srebra można było wówczas w pełni wyposażyć ciężkozbrojnego rycerza od zbroi przez broń po konia i jego rynsztunek. Był to zatem spory kapitał.
Jednak nie każdy był rycerzem. Co jeszcze można było mieć za te oszczędności?

- Ktoś zebrał 29 grzywien groszy praskich, czyli kapitał, za który mógł sobie bogaty chłop kupić drugie gospodarstwo, albo skromny rycerz powiększyć swój majątek dokupując jakąś osadę z czynszownikami - szacuje specjalista od numizmatyki, prof. Borys Paszkiewicz z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Grosze z Kutnej Hory to w średniowieczu "gruba" waluta wykonywana ze stopów srebra, były one uważane za idealną do gromadzenia oszczędności.

Według naukowca skarb ukryto po 1420 roku, czyli w okresie w naszym regionie niezwykle burzliwym. Na lata 1425-1435 datowane są wyprawy husyckie. Pieniądze były gromadzony sukcesywnie od ostatnich lat XIV wieku, kolejne dokładano do momentu zamknięcia i ukrycia.

- Ten spory kapitał został znaleziony w lesie mniej więcej 50 metrów od ostatniej niwy wsi Biały Kamień. Sądzę, że to właśnie mieszkaniec tej wsi schował pieniądze w lesie. Monety zostały włożone do dwóch porządnych, świeżo zakupionych garnków - zaznacza profesor Paszkiewicz.

Nie tylko Wałbrzych kojarzony jest ze skarbami...

Znalazca skarbu praskich groszy już nie jest anonimowy!

Niespodzianką wernisażu wystawy była obecność znalazcy skarbu, przestał on być anonimowy. W chwili odkrycia miał 36 lat.

- Jestem z Wałbrzycha, mieszkałem tu całe życie. Dużo spaceruję po lasach oraz górach, jak mam wolne. Tamtego dnia podczas spaceru natknąłem się na coś wystającego z ziemi na skraju lasu. Przyciągnęło to moją uwagę. Jak rozgarnąłem ziemię wysypały się zielone krążki. To było ogromne przeżycie, można było dostać zawału. Nie wiedziałem początkowo, co z tym znaleziskiem zrobić, czy się cieszyć, czy też płakać - opowiada Sylwester Pecyna.

Mężczyzna nigdy nie zapomni tamtych emocji.

Znalazł skarb, oddał go i nie żałuje. Skarb praskich groszy z Wałbrzycha już można oglądać! Zobacz zdjęcia
Skarb przeleżał w ziemi niemal 600 lat! Znalazł go podczas spaceru 36-latek. Elżbieta Węgrzyn

Jak przyznaje, zastanawiał się gorączkowo jak postąpić, rozmawiał z zaufaną koleżanką i po dobie zadziałał wedle zasady profesora Bartoszewskiego, czyli zachował się przyzwoicie.

- Dla szarego obywatela takie znalezisko nie ma jakiejś dużej wartości, tyle co wartość srebra. Wolę, żeby moje dzieci i moje wnuki oglądały skarb w muzeum niż by trafił on do prywatnej kolekcji - wyznał znalazca.

Po siedmiu latach mężczyzna zdecydował się ujawnić po tym jak wyjechał z Wałbrzycha. Nie żałuje, że przekazał skarb do miasta.

- Cieszę się, że tak wyszło, monety są teraz wystawiane. Mam ogromną satysfakcję z tego powodu - dodaje.

Tego w Wałbrzychu już nie ma. Niepowtarzalne relikty historii!

Wałbrzych to miasto do odkrycia. Każdy może znaleźć tu własny "skarb"

Praskie grosze to nie jest jedyny wałbrzyski "skarb" odkryty w ostatnich latach i zapewne nie ostatni. Mamy "złoty pociąg", znalezisko z 2022 roku z ul. Kuracyjnej, a każdy pasjonat może tu znaleźć własny "skarb" jak pani Agnieszka, o której pisaliśmy ostatnio.

Tajemniczość stała się trwałym elementem promocji miasta.

- Ziemia wałbrzyska i sam Wałbrzych kryje jeszcze wiele tajemnic, nie bez powodu naszym hasłem promocyjnym od kilku lat jest slogan: "Wałbrzych - miasto do odkrycia". Historia skarbu praskich groszy potwierdza, że nie tylko jest tu wiele rzeczy do odkrycia, ale też że lokalny patriotyzm zwycięża w nas z pokusą partykularnego interesu - mówił podczas otwarcia wystawy Roman Szełemej, prezydent Wałbrzycha.

Dziękował też odkrywcy, że zachował się odpowiedzialnie, dzięki niemu skarb ten przetrwa dla potomności.

Skarb praskich groszy - gdzie można obejrzeć?

Wystawę, której częścią jest skarb można podziwiać w Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu (budynek B10, III piętro). Jak zapewnia dyrekcja placówki, wystawa będzie na trasie zwiedzania obiektu. Planowane są też możliwości zwiedzania kuratorskiego.

Zobaczcie zdjęcia z wernisażu wystawy

Znalazł 600-letni skarb, oddał go i nie żałuje. Skarb praski...

Zakamarki wałbrzyskiego Śródmieścia i nie tylko...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Rowerem przez Mierzeję Wiślaną. Od przekopu do granicy w Piaskach

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na walbrzych.naszemiasto.pl Nasze Miasto