Śnieżnik: Dach Europy z amfibolitów, kwarcytów i wapieni

Chociaż na szczycie nie stoi żadne schronisko czy wieża widokowa, Śnieżnik stanowi znaczący akcent krajobrazu, zwłaszcza od strony północnej. Z płaskiego i rozległego szczytu podziwiać można panoramę całych niemalże Sudetów i Przedgórza Sudeckiego: od Karkonoszy na północnym zachodzie po Jesioniki na południowym wschodzie i od Ślęży na północy po Zábřežską vrchovinę na południu. Masyw Śnieżnika ma złożony układ hydrograficzny. Sam Śnieżnik leży na obszarze europejskiego działu wodnego, między zlewiskami Morza Bałtyckiego i Czarnego.

Baza noclegowa każdego turysty: Campingi i pola namiotowe, pensjonaty, schroniska

Natomiast Trójmorski Wierch, leżący w południowo-zachodnim odgałęzieniu, stanowi granicę zlewisk aż trzech mórz: obu wspomnianych wyżej oraz Północnego. Z tego powodu Masyw Śnieżnika bywa czasami nazywany dachem Europy. Czeską część masywu odwadnia Morava z dopływami (zlewisko Morza Czarnego), polską - Nysa Kłodzka z dopływami (zlewisko Bałtyku), natomiast część granicznego południowo-zachodniego grzbietu odwadnia Lipkovský potok – dopływ Tiché Orlice (zlewisko Morza Północnego). Zbocza Śnieżnika porozcinane są malowniczymi, głębokimi dolinami potoków: Kleśnicy, Kamienicy, Czarnej, Wilczki. Po południowej zaś stronie znajduje się źródło 329-kilometrowej Morawy, ogrodzone kamienną obudową.

Masyw Śnieżnika budują głównie gnejsy i łupki krystaliczne oraz amfibolity, kwarcyty i wapienie. W tych ostatnich występują zjawiska krasowe. W okolicach górnej Moravy znajdują się niewielkie jaskinie: Tvarožné díry, których ściany przypominają wyglądem twaróg, oraz Patzeltova jeskyně z podziemnym jeziorkiem. Po polskiej stronie największą jaskinią sudecką jest odkryta w 1966 roku Jaskinia Niedźwiedzia o długości 3 km i bogatej szacie naciekowej.

Więcej o skarbach Sudetów znajdziesz w naszym PRZEWODNIKU SUDECKIM

O unikatowości i bogactwie obszaru Masywu Śnieżnika świadczy jego przyroda. Pod tym względem należy on do najciekawszych grup górskich. „Śnieżnik Kłodzki” jest jednym z pięciu rezerwatów przyrody na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego. Obejmuje on obszar powyżej 1150 m n.p.m. o powierzchni 192 ha, z czego 111 ha podlega ochronie ścisłej. Występujące tu gatunki osiągają w wielu wypadkach granice swojego zasięgu. Obok siebie rosną rośliny czarnomorskie, alpejskie i borealno-arktyczne. Poza Karkonoszami i Wysokim Jesionikiem jest to jedyny obszar w Sudetach, gdzie występuje typowy piętrowy układ roślinności, jednak poza piętrem alpejskim.

Czeskie stoki Śnieżnika objęte są ochroną w ramach rozległego narodowego rezerwatu przyrody „Králický Sněžník”. Z rzadkich i interesujących roślin wymienić można marzankę wonną, ostróżkę wyniosłą, gółkę długoostrogową, omieg górski i inne. Głównym gatunkiem lasotwórczym jest nasadzany sztucznie świerk (ofiara klęski ekologicznej), obok niego występują: jawory, wiązy górskie, jesiony wyniosłe, modrzewie europejskie. Szczyt Śnieżnika porasta sztucznie zasadzona kosodrzewina. Bogaty świat zwierzęcy reprezentowany jest przez jelenie, sarny, muflony, kozice, dziki, kuny leśne, głuszce, cietrzewie, pluszcza, pliszkę górską, salamandry plamiste, traszki, żmije zygzakowate, jaszczurki żyworodne.

Pod względem turystycznym Śnieżnik odkryty został pod koniec XVIII w. Z tego okresu pochodzą pierwsze opisy wejść. W 1806 r. na Hali pod Śnieżnikiem postawiono zagrodę hodowlaną zwaną „Schweizerei” z dwoma miejscami noclegowymi. A w drugiej połowie XIX w., dokładnie w 1871 roku, wzniesiono schronisko turystyczne na polecenie właścicielki tych terenów, księżniczki Marianny Orańskiej. Do dzisiaj służy turystom i nosi imię Zbigniewa Fastnachta, ostatniego z gospodarzy. W latach 1895-99 z inicjatywy organizacji turystycznej GGV (Kłodzkie Towarzystwo Górskie) na szczycie wzniesiono kamienną wieżę widokową o wysokości 33 m. Zbudowana była według projektu architekta Henry'ego na wzór średniowiecznej budowli obronnej w kształcie dwóch przylegających do siebie baszt, miała taras widokowy i 6 kondygnacji. Z czasem otrzymała imię cesarza Fryderyka Wilhelma II. Wzniesiono też przy niej bufet, zamieniony na małe schronisko. W 1973 roku z powodu złego stanu wieżę wysadzono w powietrze, a jej ślady widoczne są po dziś dzień.

Przeczytaj: Przewodnik turysty: Czarci Młyn w Czerniawie

W 1912 roku po czeskiej stronie oddano schronisko wybudowane w pobliżu źródeł Moravy. Ta luksusowa budowla wzniesiona została z drewna i miała 16 pokoi gościnnych. W latach 60. XX w. rozebrano je - obecnie widoczne są już tylko fundamenty. Obok nich stoi kamienna rzeźba słonia (symbol praskiej bohemy), wykonana przez uczniów szkoły artystycznej ze Starého Města. To jedyne miejsce występowania tego ssaka na obszarze Masywu Śnieżnika i całych Sudetów. Po południowej stronie Śnieżnika stoi jeszcze Sněžná chata, będąca własnością służby leśnej, oraz stacja ratownictwa górskiego (Horská služba). Na Śnieżniku leży kamień graniczny wyznaczający punkt, gdzie schodziły się historyczne granice Czech, Moraw i Ziemi Kłodzkiej.

Wejść na Śnieżnik można z trzech stron. Od strony czeskiej na szczyt prowadzi żółty szlak z Velké Moravy, do którego na Rozcestí u Sněžné chaty dochodzi szlak czerwony (europejski szlak długodystansowy E3). Od polskiej strony z przełęczy Płoszczyna lub z Hali pod Śnieżnikiem prowadzi na szczyt zielony szlak graniczny. Natomiast na Halę pod Śnieżnikiem dojdziemy m.in. żółtym szlakiem ze Stronia Śl., niebieskim z Międzylesia (również szlak E3) oraz czerwonym Głównym Szlakiem Sudeckim im. dr. M. Orłowicza, prowadzącym z zabytkowego Międzygórza. Zachowało się tu kilka drewnianych domów z XIX wieku w stylu tyrolskim. W dolnej części wsi znajduje się słynny Wodospad Wilczki.

Więcej o skarbach Sudetów znajdziesz w naszym PRZEWODNIKU SUDECKIM