Ile pieniędzy mogą dostać rodziny z dziećmi

Jeśli twoja rodzina ma niskie dochody, możesz dostawać świadczenia od gminy.
Warunkiem koniecznym do uzyskania zasiłku rodzinnego jest niski dochód. Nie może przekraczać on 504 zł na osobę w rodzinie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy masz niepełnosprawne dziecko, wtedy ta granica wynosi 583 zł na osobę.

PAMIĘTAJ! Dziecko musi mieć wydane przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności orzeczenie o niepełno-sprawności lub jej stopniu (umiarkowanym bądź znacznym).

Od 1 września 2007 r. do 31 sierpnia 2008 r. prawo do świadczeń rodzinnych ustalane jest na podstawie dochodu uzyskanego w 2006 r. Jeśli chcesz teraz lub najdalej do końca sierpnia 2008 r. złożyć wniosek o przyznanie ci pieniędzy, musisz mieć zaświadczenie o dochodach właśnie z 2006 r. Dane w nim mogą już być nieaktualne, więc żeby dochód skorygować, umożliwiono pomniejszanie dochodu z 2006 r. o tzw. dochód utracony (gdy np. ojciec stracił pracę w 2007 r.).
UWAGA! Masz obowiązek zgłosić w ośrodku, w którym pobierasz świadczenia, także fakt uzyskania dochodu po 2006 r. (np. rozpoczęcie pracy, otrzymanie emerytury lub renty). Wtedy twój dochód będzie przeliczony ponownie.

Oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku od osób fizycznych, wlicza się do nich także te nieopodatkowane, m.in.: alimenty, stypendia szkolne, zaliczkę alimentacyjną, dochody uzyskane z gospodarstwa rolnego.
UWAGA! Dla ubiegających się o zasiłek po raz pierwszy obowiązuje granica dochodu: 504 i 583 zł na osobę w rodzinie. Ale od 6 lipca obowiązuje nowy przepis, który dopuszcza przyznanie zasiłku rodzinnego, kiedy ta kwota jest o 48 zł wyższa na każdego członka rodziny. Dotyczy to jednak tylko tych, którzy świadczenia mieli też przyznane w poprzednim okresie i teraz tylko je przedłużają.

Zasiłek rodzinny
Każda rodzina, która znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, może starać się o świadczenia rodzinne. Podstawą jest uzyskanie prawa do zasiłku rodzinnego. To z kolei umożliwia wystąpienie także o dodatki.

Wysokość zasiłku zależy od wieku dziecka i wynosi:
- 48 zł - na dziecko do 5 lat,
- 64 zł - w wieku 6-18 lat,
- 68 zł - gdy ma 19-24 lata.
Zasiłek rodzinny przysługuje na dziecko, które:
- nie ukończyło 18 lat,
- jeszcze się uczy, ale nie ukończyło 21. roku życia,
- jest niepełnosprawne (orzeczony umiarkowany lub znaczny stopień) i się uczy - wtedy pieniądze wypłacane będą do ukończenia przez nie 24 lat.

Oprócz rodziców, o zasiłek rodzinny może się starać także opiekun prawny lub faktyczny. Ma do niego prawo także pełnoletnia osoba ucząca się w wieku do 24 lat, pod warunkiem że nie utrzymują jej rodzice, bo nie żyją, albo żyją, ale zasądzono od nich alimenty. Osoba ta będzie wówczas dostawać pieniądze na siebie. Zasiłek nie przysługuje, gdy dziecko:
- jest w związku małżeńskim,
- przebywa w instytucji zapewniającej mu całodobowe utrzymanie lub rodzinie zastępczej,
- ma prawo do zasiłku rodzinnego na własnego potomka,
- jest wychowywane przez samotnego rodzica, a od drugiego nie ma zasądzonych alimentów (za wyjątkiem sytuacji, gdy drugi rodzic nie żyje lub ojciec jest nieznany), powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone lub sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka. Nie dotyczy to osób w związkach małżeńskich oraz stanu wolnego, które wychowują z drugim z rodziców co najmniej jedno wspólne dziecko.

Siedem dodatków
Otrzymanie prawa do zasiłku rodzinnego pozwala starać się o dodatki do niego. Jest ich siedem i przyznawane są z tytułu:

1. URODZENIA DZIECKA
To 1000 zł (jednorazowo). Wniosek składasz do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Gdy urodzisz, masz także prawo do becikowego, po które musisz się zgłosić do gminy w ciągu 12 miesięcy od porodu. W wielu gminach również ta kwota wynosi 1000 zł. Becikowe i dodatek z tytułu urodzenia dziecka to dwa odrębne świadczenia.

2. SAMOTNEGO WYCHOWYWANIA DZIECKA
To 170 zł na jedno dziecko co miesiąc, ale nie więcej niż 340 zł na wszystkie. Jeśli samotnie wychowujesz niepełnosprawne dziecko, należy ci się dodatkowe 80 zł, a jeśli dzieci mających prawo do dodatkowych pieniędzy jest więcej - 160 zł (to maksymalna kwota). Dodatek przysługuje, jeśli nie ma zasądzonych alimentów, bo drugi rodzic nie żyje lub jest nieznany, lub też powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego zostało oddalone. Jest też dostępny dla uczącego się, jeśli matka i ojciec nie żyją.

3. OPIEKI W CZASIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO
To 400 zł na dziecko co miesiąc. Wypłaca się je rodzicowi, który pracował przez przynajmniej sześć miesięcy (czyli jest uprawniony do urlopu) i nie dorabia w czasie jego trwania.
Dodatek przysługuje tylko na określony czas:
- 24 miesiące kalendarzowe,
- 36 miesięcy, jeśli opiekujesz się więcej niż jednym maluchem, ale są to bliźnięta, trojaczki itd.
- 72 miesiące, gdy dziecko ma orzeczoną niepełnosprawność lub znaczny jej stopień.
UWAGA! Jeśli równocześnie matka i ojciec (lub oboje opiekunowie prawni) korzystają z urlopu wychowawczego, przysługuje tylko jeden dodatek. Jeśli matka jest równocześnie na zasiłku macierzyńskim (np. na kolejne dziecko), dodatku nie dostanie. Pieniędzy nie wypłaci się też rodzinie, która umieściła potomstwo w placówce z całodobową opieką przez co najmniej pięć dni w tygodniu, żłobku albo w przedszkolu. Za wyjątkiem sytuacji, kiedy dziecko jest niepełnosprawne i pobyt w takiej placówce jest elementem leczenia czy terapii.

4. WYCHOWYWANIA W RODZINIE WIELODZIETNEJ. To 80 zł co miesiąc na trzeciego i każdego następnego malucha.Z
WAŻNE! Dodatek przysługuje tylko wtedy, kiedy masz troje lub więcej dzieci i każde z nich ma prawo do zasiłku rodzinnego.

5. KSZTAŁCENIA I REHABILITACJI
Przysługuje na dziecko niepełnosprawne. Dostaniesz: 60 zł, gdy ma ono mniej niż pięć lat lub 80 zł miesięcznie, gdy jest w wieku 5-24 lata. Pieniądze będą wypłacane:
- do ukończenia 16. roku życia, gdy dzieci mają orzeczenie o niepełnosprawności,
- między 16. a 24. rokiem życia, jeśli posiadają orzeczenie o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

6. ROZPOCZĘCIA ROKU SZKOLNEGO
To 100 zł na dziecko, przyznawane raz na rok (wypłata we wrześniu), na częściowe pokrycie wydatków związanych z pójściem dziecka do szkoły lub przygotowaniem przedszkolnym.

7. PODJĘCIA NAUKI POZA MIEJSCEM ZAMIESZKANIA
90 zł co miesiąc, jeśli twoja pociecha mieszka poza domem (w internacie lub bursie) lub 50 zł, kiedy dojeżdża do szkoły. Trzeba pamiętać, że pieniądze wypłacane są tylko w czasie trwania roku szkolnego - od września do czerwca.
UWAGA! Dodatek na bursę lub internat przysługuje w czasie nauki w placówce ponadgimnazjalnej lub artystycznej (w której realizowany jest obowiązek szkolny), a także podstawówce czy gimnazjum, jeśli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności. W przypadku dojazdów - gdy dziecko dojeżdża do szkoły ponadgimnazjalnej, także artystycznej.

Na pielęgnację
Możesz dostać dodatkowe pieniądze, jeśli masz dziecko niepełnosprawne i nie pracujesz albo wkrótce musisz się zwolnić, żeby się nim zajmować. Tzw. świadczenie pielęgnacyjne - 420 zł miesięcznie - należy się tym, których dochód nie przekracza 583 zł miesięcznie na osobę w rodzinie. Może pobierać je matka, ojciec, opiekun faktyczny dziecka mającego orzeczenie o niepełnosprawności z dwoma tzw. wskazaniami konieczności:
- stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby, w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji (punkt 7 orzeczenia),
- stałego współudziału na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji (punkt 8).

Jeśli dziecko ma ukończone 16 lat, musi mieć orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Aby dostawać świadczenie pielęgnacyjne, trzeba złożyć wniosek i dołączyć do niego:
- orzeczenie o niepełnosprawności dziecka,
- skrócony odpis aktu urodzenia,
- zaświadczenie o dochodach,
- kopię dokumentu tożsamości.

Pieniędzy nie otrzymasz, jeśli:
- masz ustalone prawo do emerytury, renty, renty socjalnej, zasiłku stałego, zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego,
- dziecko jest w związku małżeńskim,
- dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej,
- twoje dziecko jest w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej pięć dni w tygodniu (z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej).Liczy się charakter placówki, a nie to, ile dziecko naprawdę w niej przebywa.
- ktoś z rodziny ma już ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na to dziecko,
- pobierasz dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie urlopu wychowawczego,
- masz świadczenie pielęgnacyjne na inne dziecko w rodzinie.

Zasiłek pielęgnacyjny - 153 zł miesięcznie. Należy ci się, gdy masz dziecko niepełnosprawne. Nie zależy od dochodu w rodzinie.
Warunek uzyskania (podobnie jak w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego), to orzeczenie o niepełnosprawności - gdy dziecko ma mniej niż 16 lat lub o znacznym stopniu niepełnosprawności - gdy jest starsze. Zasiłek przysługuje także dziecku z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, gdy do utraty sprawności doszło przed 21. rokiem życia. Nie należy się zaś, gdy przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, jeżeli jest finansowane z budżetu państwa albo przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Zarówno wniosek o zasiłek, jak i o świadczenie pielęgnacyjne należy złożyć w urzędzie gminy lub ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na twoje miejsce zamieszkania.

Komu policzą hektary
Jeśli o pieniądze stara się rolnik, o tym, czy je dostanie, decyduje nie dochód, jaki osiągnął w określonym czasie, ale wielkość jego gospodarstwa. Pod uwagę bierze się bowiem liczbę hektarów, która była w jego gospodarstwie rolnym w 2006 r. (potwierdzoną zaświadczeniem z urzędu gminy) oraz miesięczny dochód z jednego hektara przeliczeniowego. Maksymalna kwota (ogłasza ją Główny Urząd Statystyczny) obecnie wynosi 158,17 zł.

Obliczając roczny dochód rodziny utrzymującej się z gospodarstwa rolnego, mnoży się liczbę hektarów widniejącą w zaświadczeniu przez miesięczny dochód z hektara przeliczeniowego, a potem jeszcze przez 12 miesięcy.
PRZYKŁAD:
Kazimierz ma gospodarstwo rolne. Z gminy dostał zaświadczenie, z którego wynika, że jego powierzchnia to 6 ha przeliczeniowych. Nasz czytelnik ma żonę i dwoje dzieci, wszyscy utrzymują się wyłącznie z rolnictwa.
Aby ustalić, czy mają prawo do zasiłku, muszą pomnożyć liczbę hektarów wpisaną do zaświadczenia, czyli 6, przez wyliczony przez GUS dochód z 1 ha przeliczeniowego, czyli 158,17 zł.
Liczy się to tak:
6 x 158,17 zł x 12 = 11 388,24 zł
Ale to nie jest cały dochód tej rodziny. Trzeba doliczyć stypendium szkolne uzyskane przez dwoje dzieci, razem 3 tys. zł. Łączny dochód w 2006 r. wyniósł więc 14388,24 zł, a miesięczny - 299,75 zł.
Jest to mniej niż 504 zł, dlatego rodzina Kazimierza może liczyć na przyznanie zasiłku rodzinnego, a także dodatków do niego.

Przygotuj dokumenty
Wniosek o zasiłek rodzinny i dodatki należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej lub urzędzie gminy w miejscu zamieszkania. Najlepiej wziąć stamtąd formularz do wypełnienia.
Do wniosku musisz dołączyć (w zależności od sytuacji i dodatku, który chcesz uzyskać):
* kopię dokumentu tożsamości,
* skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (zupełny w sytuacji, gdy ojciec jest nieznany),
* orzeczenie o niepełnosprawności dziecka,
* zaświadczenie ze szkoły, w przypadku, gdy twoje dziecko skończyło 18 lat i się uczy,
* zaświadczenia o dochodach w 2006 r.:
- z których rozliczałeś się w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, - zaświadczenie z twojego urzędu skarbowego,
- jeśli rozliczasz się ryczałtem - oświadczenie,
- gdy miałeś dochody nieopodatkowane - także oświadczenie,
- przekazy lub przelewy dokumentujące wysokość alimentów, kiedy ktoś płaci je osobie spoza rodziny lub sam je otrzymuje. Trzeba dołączyć kopię wyroku sądu, który o ich przyznaniu zdecydował,
- zaświadczenie komornika o bezskuteczności egzekucji alimentów, a jeśli je wyegzekwował, o wysokości ściągniętych kwot,
- zaświadczenie o wielkości opłat za pobyt członka rodziny w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
- dokument określający datę utraty lub uzyskania dochodu oraz jego wysokość, jeżeli nastąpiło to po 2006 r.,
- jeśli opiekujesz się dzieckiem - informację z sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie o przysposobienie,
- gdy się uczysz - kopię aktów zgonu rodziców lub odpisu wyroku zasądzającego alimenty,
- jeżeli jesteś osobą samotnie wychowującą dziecko - kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację, albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka,
- orzeczenie sądu zobowiązujące jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania potomstwa,
- jeżeli utrzymujesz się z gospodarstwa rolnego - zaświadczenie z gminy o jego wielkości w hektarach przeliczeniowych, umowę dzierżawy (w przypadku oddania części lub całości gospodarstwa w dzierżawę), a jeśli prawo do jego użytkowania otrzymała rolnicza spółdzielnia produkcyjna - umowę w formie aktu notarialnego,
- jeśli pobierałeś dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie urlopu wychowawczego - zaświadczenie od pracodawcy o: okresie zatrudnienia, terminie udzielenia urlopu wychowawczego (oprócz tego, od kiedy do kiedy jest przyznany, powinna być informacja, na jakie dziecko), czy zakład pracy nie jest w likwidacji, a pracownik w okresie wypowiedzenia (oryginał), zaświadczenie z ZUS-u potwierdzające zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalno-rentowego przez pracodawcę (oryginał), w przypadku utraty źródła utrzymania zaświadczenie z zakładu pracy o dochodach (netto i brutto) za 2006 r. (oryginał) lub PIT-11,
- jeśli chcesz mieć przyznany dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania - zaświadczenie szkoły oraz dokument, który potwierdzi tymczasowe jego zameldowanie w bursie, internacie albo innym miejscu (tylko z prowadzonych przez podmiot publiczny).
PAMIĘTAJ! Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożyłeś wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami (jeśli zrobiłeś błąd albo czegoś zabrakło, musisz to poprawić czy uzupełnić i czekać na rozpatrzenie dokumentów).
Pieniądze dostaniesz, gdy twój wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie.