Legendarny Lech razem ze swoim ludem przemierzał pola i lasy w poszukiwaniu idealnej krainy, gdzie mogliby osiąść. Po wielu tygodniach wędrówki wszyscy byli już zmęczeni podróżą. Martwiąc się o swoich poddanych, Lech rozejrzał się po okolicy, która zachwyciła go widokami. - Nadszedł kres naszej podróży. Czuję, iż to jest nasze miejsce i tu powinniśmy zostać. Tu założymy naszą osadę - powiedział.
W tym momencie Słowianie zobaczyli wielkiego, białego orła lądującego w swoim gnieździe. Wszystkich zachwyciła biel piór ptaka na tle czerwieni zachodzącego słońca. Ludzie zgodnie ustalili, że to właśnie tu założą swoją osadę, Gniezno. Dumny orzeł został ich godłem, a biel i czerwień - narodowymi barwami.
To oczywiście legenda. Oficjalnie biel i czerwień są barwami narodowymi dopiero od 1831 roku. Stało się to za sprawą posła Walentego Zwierkowskiego, wiceprezesa Towarzystwa Patriotycznego. Flaga biało-czerwona była kompromisem pomiędzy propozycją konserwatystów (flaga biała) a Towarzystwa Patriotycznego (biało-czerwono-szafirowa szarfa Konfederacji Barskiej).
CZYTAJ TEŻ: Dzień Flagi RP: Flaga państwowa to nie miejsce na bazgroły (ROZMOWA)
Jednak historia narodowych barw jest o wiele dłuższa. W średniowieczu książęta piastowscy umieścili symbol białego orła w czerwonym polu herbu. Początkowo też flagi służyły tylko po to, by oddziały zbrojne mogły się odróżnić na polu bitwy. Tak więc kolory biały i czerwony zaczęły pojawiać się na tarczach i chorągwiach rycerskich.
W 1792 roku, w rok od uchwalenia pierwszej konstytucji polskiej, wszystkie damy na balu z tej okazji wystąpiły w białych sukniach, które przepasane były czerwonymi szarfami, a panowie założyli szarfy biało-czerwone.
- Flaga jest jednym z trzech symboli narodowych, obok godła i hymnu. Symbole odróżniają dane państwo od innych i bezpośrednio łączą się z jego tradycją, kulturą i historią - tłumaczy Iwona Demczyszak z Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu. - Flagi mają swój początek w sztandarach wojennych, których zadaniem było jednoczenie się żołnierzy wokół konkretnego symbolu rozpoznawalnego dla wszystkich członków danej formacji - dodaje.
W czasach zaborów czy wojen polskie barwy narodowe były tępione, ale Polacy o nich pamiętali. Nosili je w formie opasek na rękach powstańcy warszawscy, pojawiały się zawsze podczas manifestacji w PRL. - Na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu bezimienne ofiary komunizmu upamiętniono biało-czerwoną szarfą opasującą krzyż. Świadczy ona o przynależności narodowo-państwowej pochowanych - podkreśla Iwona Demczyszak. - Te barwy zawsze symbolizowały pragnienie wolności i niepodległości Polski oraz przynależność do narodu i państwa polskiego - dodaje historyk.
Czerwień symbolizuje męstwo i odwagę władców Polski, natomiast biel - czystość i niepokalanie.
Różne odcienie czerwonego - CZYTAJ NA NASTĘPNEJ STRONIE
Czerwony, karmazynowy
Polski grafik i rysownik Henryk Jerzy Chmielewski, znany jako "Papcio Chmiel", uczestnik powstania warszawskiego, zauważył, że od XVI wieku ulubionym kolorem Polaków był amarantowy, czyli malinowy. Występował nie tylko na chorągwiach i sztandarach, ale też mundurach wojskowych. Jednak w 1921 roku, w broszurze pt. "Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej", czerwień na fladze miała odcień karmazynu. Kolor ten, znany jako szkarłat, był ulubionym kolorem magnaterii, zwanej karmazynową szlachtą. Czerwony barwnik - koszenila (kwas karminowy), pozyskiwany z larw czerwca, był ekskluzywnym produktem i z racji ceny świetnym sposobem na podkreślenie dobrobytu tych, których było na niego stać.
Sześć lat po ukazaniu się wspomnianej książeczki, w 1927 roku, prezydent Ignacy Mościcki specjalnym rozporządzeniem zmienił odcień czerwieni na fladze na cynober. Kolor zmienił się po raz kolejny w 1980 roku - tym razem, dzięki rozwojowi techniki, do dokładnego określenia czerwieni użyto jednego z modeli przestrzeni barw. Pod uwagę wzięto między innymi światło słoneczne.
Dzień Flagi
Już od 10 lat, 2 maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. W PRL-u tego dnia władze nakazywały zdjęcie wszystkich flag po Święcie Pracy. Barwy narodowe nie były eksponowane w Święto Konstytucji, przypadające 3 maja. Jednak to niejedyny powód ustanowienia święta flagi. Tego dnia obchodzone jest także święto Polonii oraz Polaków żyjących poza granicami kraju.
Kolory biały i czerwony nie są przypisane tylko Polsce, ale flagi o takim samym układzie kolorów nie znajdziemy w żadnym innym państwie. Co prawda Czechosłowacja po 1918 roku przez krótki czas posługiwała się biało-czerwoną flagą, ale już w 1919 w czerwcu wzbogacono ją o niebieski.
Najczęściej z flagą polską mylone są flagi Monako i Indonezji: obie czerwono-białe. Indonezyjska, zwana też Sang Dwiwarna, symbolizuje żyjącą osobę. Kolor biały oznacza duszę i życie duchowe, a czerwony - ciało i życie fizyczne. Natomiast genezą kolorów Monako są barwy rodu Grimaldich, władców księstwa od 1419 roku. Obie flagi różnią się formatem, indonezyjska jest większa.
Poznaj flagę
- Instytut Pamięci Narodowej ma w ofercie edukacyjnej lekcję poświęconą fladze dla uczniów szkół podstawowych - tłumaczy Iwona Demczyszak. - Ich podstawowym celem jest pokazanie młodzieży, jakie znaczenie dla Polaków miała flaga w różnych okresach od czasów II wojny światowej do 1989 roku - dodaje .
Podczas zajęć uczniowie dowiadują się, jak odczytywać sposoby używania flagi w konkretnych sytuacjach, czyli co znaczy opuszczenie flagi do połowy masztu w czasie żałoby, przewiązanie jej paskiem czarnego materiału - kirem, ale też umieszczanie jej na niektórych produktach handlowych czy masztach polskich statków.
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
